Alexander Goldberg onderzocht groei Messiaanse beweging in Israël om eventuele fabels te ontkrachten

05 juni 2023 door Sjoukje Dijkstra 

Onderzoek

In twintig jaar tijd is het aantal Messiaanse Joden in Israël verdrievoudigd, blijkt uit onderzoek van onder andere Alexander Goldberg. De Messiaanse Jood, verbonden aan het Caspari Centre voor Bijbels en Joods onderzoek in Jeruzalem, onderzocht de groei van de Messiaanse beweging in Israël. Wat heeft deze groei tot ons te zeggen? Cvandaag ging met Goldberg in gesprek.

“Als je Messiaanse gelovigen vraagt, zullen velen zeggen: dit is de eindtijd. Het land wordt hersteld.”

Aan de vraag of deze groei ook gezien kan worden als teken van de eindtijd – wat veel christenen beweren – wil hij zich liever niet wagen. Nuchter concludeert hij: “We verkeren al in de eindtijd sinds Jezus naar de hemel opsteeg. Ik weet alleen niet hoe snel die eindtijd nadert. Natuurlijk is het verleidelijk te spelen met de gedachte. Als je Messiaanse gelovigen vraagt, zullen velen zeggen: ‘Ja, dit is de eindtijd. Het land wordt hersteld, de gaven van de Heilige Geest vloeien in overvloed en God vervult de profetie met de terugkeer van de Joden naar het land’.” Goldberg snapt het wel, maar moet er ook wel om lachen. “Ik blijf weg van voorspellingen. We weten het niet en merken het vanzelf.”

Eieren voor zijn geld
Gevraagd naar hoe het met de Messiaanse Joden gaat onder het huidige politieke bewind van Netanyahu, vertelt hij: “Vanwege het feit dat de huidige regering het ook toestaat dat orthodoxe, anti-Messiaanse partijen een regering vormen, was er moment waarop ze een wet probeerden door te voeren, waarmee evangelisatie in Israël verboden zou worden. Natuurlijk maakten gelovigen zich daar zorgen over. Mede wegens enige druk vanuit de Amerikaanse evangelische beweging heeft Netanyahu eieren voor zijn geld gekozen en de wet tegen gehouden. Een artikel in The Jerusalem Post verwoordde het heel treffend: Hij weet dat de meeste zionisten evangelisch zijn (niet-orthodox Joods). Als hij hun steun kwijt is, zou dat politiek gezien een groot verlies zijn. De wet is daarmee afgeketst en zal naar mijn mening ook niet terugkomen onder de huidige regering.”

“Het conflict beïnvloedt iedereen. Niet alleen de Messiaanse christenen.”

Nu het gevaar geweken is, gaat leven in Israël – ondanks een oplaaiend conflict tussen de Israeli’s en de Palestijnen – door zoals altijd. Bijna schouderophalend reageert hij: “Het beïnvloedt iedereen. Niet alleen de Messiaanse christenen.” Leven in angst is sowieso niet wat bij hem past. Sinds 2003 woont de van oorsprong Russische onderzoeker al in Israël met zijn gezin. Tussen 2018 en 2021 onderzocht hij samen met David Serner hoeveel Joden zijn aangesloten bij de Messiaanse christenen in de laatste 20 jaar. “We hebben een academisch onderzoek uitgevoerd, zoals voor het laatst in 1999 was uitgevoerd. Toen waren er rond de 5000 Messiaanse Joden geteld. Nu zijn dat er dus 15.000.” De twee heren zijn verbonden aan het Caspari Centre voor Bijbels en Joods onderzoek in Jeruzalem. Hun onderzoek werd gepubliceerd onder de titel: ‘Jesus-Believing Israelis: Exploring Messianic Fellowships’.

Feiten en fabels
Alexander was onlangs in Nederland op uitnodiging van de Stichting Messiasbelijdende Joden om over de uitkomst van zijn onderzoek te vertellen. De belangrijkste reden voor hem om dit onderzoek uit te voeren, was toch wel om met eigen ogen te zien of de geruchten klopten en om de feiten boven tafel te krijgen. “Mensen praatten over explosieve groei. Dat gebeurde ook in de jaren ’90 toen het eerste onderzoek plaats vond. De conclusies van dat onderzoek werden niet voor niets gepubliceerd onder de titel ‘Feiten en fabels over de messiaanse gemeenten in Israël’. Ik vond dat het tijd werd om die telling opnieuw te doen om zo eventuele fabels te ontkrachten op basis van onderzochte data.”

“het mooiste is als meer en meer in israël geboren joden zich aansluiten”

De getallen zoals ze uit het onderzoek naar voren komen, zijn wat hij ervan verwacht had. Over zichtbare trends zegt hij: “Het is duidelijk dat we in de afgelopen 20 jaar nog meer een immigrantenbeweging zijn, dan we waren.” Dat het steeds meer immigranten zijn, is volgens hem verklaarbaar. Steeds meer immigranten komen naar Israël. Onduidelijk is dan of ze vooral vanwege hun geloof komen of omdat ze om andere redenen komen om hier vervolgens tot geloof te komen.

Goldberg: “Zeker is dat de beweging – mede door immigranten – meer charismatisch is geworden. Een van onze vragen aan de leiders van de beweging was of zij geloven dat de Geestesgaven, waar de apostel Paulus over schrijft in 1 Korinthe 12 vandaag de dag nog relevant zijn. Op die manier konden we onderscheid maken tussen charismatische en niet-charismatische gemeentes. 67 procent gelooft dat het nog relevant is vandaag de dag. Dat zegt genoeg. Daarbij is zichtbaar dat steeds meer kerken en huisgemeentes toestaan dat vrouwen onderwijs geven. Zij mogen dienen als ouderling of pastor. Dat zijn belangrijke trends die aangeven hoe charismatisch de beweging is geworden.”

Traditionele Joodse achtergrond
Het werd niet meegenomen in het onderzoek, omdat het volgens Alexander moeilijk is te onderzoeken. Hoeveel van de Messiaanse Joden er een oorspronkelijk traditioneel-Joodse achtergrond hebben, kan hij dus niet vertellen. “Ik geloof niet dat er veel mensen vanuit die achtergrond tot bekering zijn gekomen. Alleen al om de simpele reden: wanneer je in een hechte Joodse religieuze gemeenschap zit, kun je je niet zonder slag of stoot bekeren. Dan wordt je eruit geschopt. Ze hebben dus een hoop te verliezen. Mensen die niet het Joodse geloof aan hangen, hebben minder te verliezen en zijn dus minder bang.” Vandaag de dag ligt het percentage van pastors die oorspronkelijk uit Israël komen op 17 procent. “Dat is niet veranderd sinds 1999. Ook dit laat duidelijk zien dat de beweging een immigrantenbeweging is gebleven.”

De belangrijkste uitkomsten zijn:

• Er zijn 280 Joods-Messiaanse gemeenten.
• Er zijn 15.323 gelovigen (Joods en niet-Joods) verbonden aan gemeenten (van wie 8.125 volwassenen).
• 55 procent van de leden van de Messiaanse gemeenten heeft een Joodse afkomst. In de gemeenten zijn dit de belangrijkste voertalen: Russisch (136 gemeenten), Hebreeuws (83 gemeenten), Amhaars (Ethiopisch – 30 gemeenten).

“Het enige theologische filter dat we toepasten was: Gelooft u in Jezus als volledig goddelijk en mens tegelijk?”

Vrijheid
Hoe het kan dat voornamelijk Russen tot de grootste groep immigranten behoren, weet hij wel te verklaren: Toen de Sovjet-Unie verdween, kregen Russische Joden de vrijheid waar ze wilden wonen. “Voorheen konden we niet kiezen waar we wilden wonen. De meeste Joden zijn toen naar Duitsland en de Verenigde Staten gegaan. Veel gingen er ook naar Israël. Ook met de huidige oorlog (Oekraïne) merk je dat er meer Russen naar Israël komen. Mannen willen gewoon niet het leger in”, meent Alexander.

Goldberg beschouwt zichzelf ook als Messiaanse christen. “Of Messiaanse Jood. Je mag kiezen”, zegt hij. “Ik geloof in Jezus. Verder is het aan anderen om te bepalen wat ze van mij denken, hoe ze me noemen.” Dat hij zelf ook gelovig is, heeft geen invloed gehad op zijn werk, benadrukt hij. “Ik was zelf kritisch. Het enige theologische filter dat we toepasten was: Gelooft u in Jezus als volledig goddelijk en mens tegelijk? Dat is de kern van het traditionele christendom. Onderschrijf je dat niet, ben je niet Messiaans of christelijk. Dit element onderscheidt de heiden van de christen.”